2014 sigara zammı ile başladı. Daha 2014 başlayalı iki hafta oldu ama bu sigara zammı oldukça keyif kaçıracak gibi görünüyor. İlk bakışta dezavantaj olarak görünen bu durumu avantaja çevirmek de mümkün – yeni yılın ilk sigara zammı kapıdayken, sigara fiyatları (yine) artmak üzereyken sigara bırakma yolunu seçebilirsiniz.

2014 Sigara Fiyatları

Hepimiz mantık ekseninde yaşamdan anlam çıkarmaya çalışıyoruz, 2014 sigara zammı da aynı şekilde. 2014 sigara zammı, geçtiğimiz altı aya bakıldığında TL, USD ve EUR kurlarındaki anormal dalgalanmaların global tütün kartellerinde yarattığı kar düşüşünün engellemez bir neticesi olarak tiryakiye yansıması demektir. Böyle giderse sigara fiyatları iyice ve daha hızlı bir şekilde artmaya devam edecek çünkü yeni yılın ilk sigara zammı için ana dayanaklardan birini oluşturan kur değişimleri de mantıklı bir nedeni var.

Gezi Parkı olayları tek neden olmasa da sigara zammı için temel bir faktör olmuştur. Gezi olaylarının başladığı Mayıs sonundan Aralık sonuna kadar geçen 6-7 aylık sürede Türk parası korkunç değer kaybetmiştir. Sigara fiyatları 2014 seçim süreci boyunca gerçekleşmesi muhtemel ikinci bir zam ile daha da artabilir. Bunun kısa ve net sebebi politik istikrarsızlık. Seçimlerden önce ve sonra olayların belli bir süre yatışmayacağı neredeyse herkes tarafından kabul ediliyor. İşte bu yüzden sigara zammı tekrarlanacaktır diye düşünüyoruz çünkü olayın ucu global sigara firmalarına dokunuyor.

Sigarayı Bırakmak İçin İyi Bir Fırsat

Sigara zammı iktisadi/finansal açıdan böyle…peki ya kamusal alanda durum nasıl? Devlet ve tütün ürünleri arasındaki devasa vergisel ilişki kritik önemdedir çünkü devlet bir yere kadar reaktif olmak durumundadır. Uygulamaya konulmak üzere olan sigara zammı biraz devletin mecburiyeti, biraz da vergi kazancının azalmasını istememesinden ileri gelmektedir; şöyle ki: RJ Reynolds ve Altria (Camel ve Marlboro’yu üreten firmalar) Türk parasının değer kaybetmesi yüzünden fiyat artışı kararı aldığı noktada devletimiz sigaradaki vergiler için indirime gitse sigara zammı nötrlenmiş olur. İlginçtir, sigara fiyatları üzerinde artış baskısı yapan başka etmenler de bulunmaktadır. Biraz sonra bahsedeceğimiz konu genellikle üzerinde çok durulmayan bir olgudur ama sigara fiyatları üzerinde büyük bir etkisi vardır – halkın sigaraya bakış açısı.

Bugün sigara almak, satmak, içmek, reklamını yapmak, vb. 20-30 yıl öncesine göre neredeyse imkansız hale geldi. Tütün/Sigara endüstrisi – anlaşılır olarak – ekonominin hasta adamı ilan edildi ve bunun doğal sonucu olarak ticaret yapmaları iyice zorlaştı. 2014 sigara zammı (herhangi bir sigara zammı da olabilir) bu çerçevede değerlendirildiği zaman görülüyor ki iş yapmanın zorlukları sigara firmalarının masraflarını arttırırken karlılığı da ciddi oranda azaltıyor. Kurdaki olağandışı dalgalanma, devletin sigara vergilerinde indirime gitmemesi ve global tütün kartellerinin pozisyonu hep beraber ele alındığında sigara zammı daha iyi anlaşılıyor.