2014’e ramak kalmışken sigara ve akciğer kanseri arasındaki bağlantı hakkında yazarak sigara kanserleri içinde birinci sırada yer alan akciğer kanseri ile ilgili düzeyli ve derinlemesine bilgi paylaşımında bulunmak istiyoruz.

Akciğer Kanseri Nedir, Nasıl Oluşur?

Akciğeri döşeyen hücrelerden bir tanesi kanserli hale dönüştüğünde vücudumuz bu hücrenin çoğalmasını önleyemez. Akciğer kanseri, sağlıklı hücrelerin kanserli hücrelere dönüşmesi belirli mutasyonların (genetik kodun bozulması) sonucu olarak ortaya çıkar. Sağlıklı hücrenin genetik değişim sonrası kanserli hücreye dönüşmesi için belli bir süreç vardır. Akciğer kanseri oluşurken önce akciğerin içini kaplayan hücreler (epitelyum) anormal şekilde artmaya başlar; akabinde bu hücreler normalden farklı büyüme göstererek akciğer kanseri denilen hastalığa yol açar. Akciğer kanseri oluşuma yol açan hücre değişimleri gerçekleştikten sonra da mutasyon devam eder. Bu mutasyonlardan iki tanesi önemlidir.

İlk Mutasyon

Akciğer kanseri oluşurken ilk mutasyonda kanser hücresi normalde olduğu yerden ayrılıp vücudun diğer bölgelerine yayılma becerisi kazanır. Akciğer kanseri hücreleri, ilk mutasyondan sonra çoğunlukla beyin, böbreküstü bezi, kemik, karaciğer lenf bezlerine saldırırlar. Akciğer kanseri farklı bir organa yayıldığında insanlar yanlışlıkla yeni bölgenin kanseri olduğunu düşünürler ama bu %100 farklı bir durumdur. Mesela beyin kanseri ile beyine geçmiş akciğer kanseri farklı hastalıklardır; tedavileri farklıdır ve birbiriyle karıştırılmaması gerekir.

İkinci Mutasyon

İkinci mutasyonla kanser hücresi tedaviye karşı koyacak duruma gelir. Bunun sebebi, ilaçların zarar verdiği kanserli hücrelerin sağlıklı hücrelere oranla çok daha hızlı tamir olabilmeleridir. Akciğer kanseri için verilen ilaçlar hem kanserli hücreleri hem de sağlıklı hücrelere etki ettiğinden, kanser hücrelerinin bu koruma özelliğini yok edecek dozda ilaç verilmesi mümkün değildir – çünkü sağlıklı hücreler de çok daha fazla etkilenecektir.

Akciğer kanseri, ölüm oranı oldukça yüksek olan bir kanser türüdür ve birçok ayrı etmene bağlı olarak oluşan bir hastalıktır. Akciğer kanserinin en büyük nedeni, uzun süre sigara dumanına maruz kalmak olarak kabul edilmektedir. Genel olarak akciğer kanseri hastalarının %15 gibi bir kısmı sigara içmeyen kişilerden oluşmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri tüm kanser türleri arasında erkeklerde en sık ölüme neden olan birinci, kadınlarda ise ikinci kanser türüdür – akciğer kanseri dünyada her sene yaklaşık 1,4 milyon ölüme sebep olmaktadır.